نوار قلب یا ECG چیست؟
این روش یک آزمایش غیر تهاجمی است که فعالیت الکتریکی قلب شما را اندازه گیری می کند. قلب انسان برای تپیدن به طور منظم و هماهنگ، نیازمند سیگنالهای الکتریکی است. عضله های قلب این سیگنالها را به جریان می اندازند و این جریان موجب تپیدن قلب یا همان انقباض و انبساط می شود. نوار قلب یک تست ساده و بدون درد است که شامل اتصال الکترود به قفسه سینه می شود. این الکترودها سیگنال های الکتریکی که از قلب شما عبور می کنند را ضبط می کنند.
نوار قلب چگونه انجام می شود؟
برای انجام این تست، معمولاً روی تخت دراز می‌کشید و در این حالت یک تکنسین یا متخصص الکترودهایی را روی قفسه سینه، مچ دست و مچ پاهای شما وصل میکند. این الکترودها به دستگاهی متصل هستند که سیگنالهای قلب شما را دریافت کرده و فعالیت الکتریکی قلب شما را به صورت نمودار بر روی کاغذ یا مانیتور ثبت میکند. در نهایت پزشک متخصص قلب و عروق با مشاهده و بررسی نتیجه این تست اطلاعات جامع و مفیدی برای تشخیص بیماری و ارائه راههای درمان به دست می آورد.
انجام نوار قلب در خانه
گرفتن نوار در خانه از خدمات جدیدی به شمار می آید که نیاز به مراجعه به مراکز درمانی را از بین می برد. در حال حاضر دستگاه های نوار قلب خانگی موجود هستند که به شما این امکان را می دهد که فعالیت الکتریکی قلب خود را در خانه، آرام و بدون استرس بررسی کنید. این دستگاه ها می توانند برای نظارت بر سلامت قلب شما در فواصل زمانی بین مراجعه به پزشک مفید باشند.
همچنین برای افرادی که دچار بیماریهای قلبی هستند داشتن یکی از این دستگاهها بسیار کارساز می باشد. روش استفاده از این دستگاهها بسیار راحت می باشد. با قرار دادن انگشتان یا الکترودها روی نقاط مشخصی از بدن، نوار شما ثبت شده و نرم‌افزار دستگاه، اطلاعات را تحلیل کرده و نتایج را به صورت گرافیکی نمایش می‌دهد. استفاده آسان، دقت بالا، هزینه کمتر و دسترسی ساده تر به اطلاعات از مزایای دستگاههای خانگی می باشند.
تفسیر نوار قلب
در یک نوار قلب مواردی مانند ریتم قلب (منظم و یا نامنظم بودن ضربان قلب)، سرعت ضربان قلب (تند یا کند بودن)، اندازه قلب و آسیب دیدگی عضلات قلب قابل بررسی می باشد. یک متخصص قلب نتایج نوار شما را تفسیر می کند و هر گونه ناهنجاری در فعالیت الکتریکی قلب را که ممکن است نشان دهنده مشکل قلبی باشد، بررسی می کنند. نتیجه این تفسیر بسیار مهم است زیرا به تشخیص زودهنگام بیماریهای قلبی، ارزیابی میزان اثربخشی داروها و پیش بینی عوارض احتمالی بیماریهای قلبی کمک می کند.
خواندن نوار قلب به زبان ساده
در حالی که ECG ممکن است پیچیده به نظر برسد اما اصول اولیه نسبتاً ساده هستند.یک نوار متشکل از امواج مختلفی است که هر یک از این امواج قسمتی از فعالیت یک قلب را نشان می دهد. این امواج را با نامهای موج P، موج QRS و موج Tمیشناسیم. موج P نشان دهنده فعالیت الکتریکی دهلیزها (حفره های فوقانی قلب) است. مجموعه موج QRS نشان دهنده فعالیت الکتریکی یا همان انقباض بطن ها (حفره های پایینی قلب) است. موج T نشان دهنده مرحله استراحت قلب است. در واقع این تست نقشه فعالیت الکتریکی قلب شماست که یک پزشک متخصص با نگاه کردن به این خطوط و منحنی‌ها، میتواند اطلاعات مهمی درباره قلب شما به دست آورد.
خواندن آنلاین نوار قلب
در حالی که مهم است که نوار شما توسط یک متخصص قلب بطور دقیق و جامع تفسیر شود، ابزارهای آنلاینی وجود دارد که می تواند یک تفسیر اولیه را ارائه دهد. این ابزارها معمولاً شامل پایگاه‌های داده بزرگ از نوارهای قلب طبیعی و غیر طبیعی هستند که می‌توانند به عنوان مرجع و تشخیص خودکار برخی از ویژگیهای ساده نوار استفاده شوند. با این حال، به دلیل پیچیدگی و جزئیات ظریف ECG ، مشورت با پزشک در کنار بررسی سایر آزمایشها و علائم بالینی بیمار برای تشخیص قطعی ضروری است.
نوار قلب خطرناک نشان دهنده چیست؟
به طور کلی ECG خطرناک به نواری گفته می شود که نشان دهنده تغییراتی باشد که این تغییرات به دلیل وجود یک مشکل قلبی ایجاد شده باشند. تغییراتی از جمله تغییر در شکل، اندازه و یا ریتم ضربان قلب جزء این تغییرات به شمار می آیند. یک نوار غیر طبیعی می تواند نشانه یک بیماری جدی قلبی باشد. برخی از دلایل نوار خطرناک عبارتند از:
- حمله قلبی: حمله قلبی می تواند باعث ایجاد الگوی خاصی در نوارهای قلبی شود.
- آریتمی ها: ریتم های نامنظم قلب را می توان در نوارهای قلب نیز تشخیص داد.
- نارسایی قلبی: بزرگ شدن قلب یا سایر علائم نارسایی قلبی ممکن است در نوارهای قلب قابل مشاهده باشد.
لازم به یادآوری است که نوارهای قلب بسیاری از افراد که دچار بیماریهای قلبی هستند هیچگونه علامتی ندارد، اما وجود درد در قفسه سینه، تپش قلب، تنگی نفس، سرگیجه و ضعف و تورم پاها از نشانه های عمومی و شایع بیماریهای قلبی هستند.
هزینه نوار قلب
هزینه نوارهای قلب بسته به عوامل مختلفی از جمله پوشش بیمه ای شما و محل تاسیساتی که در آن آزمایش انجام می شود، میتواند متفاوت باشد. موارد دیگری از جمله نوع نوار و تخصص پزشک عامل نیز در کاهش یا افزایش این هزینه موثر هستند. به طور کلی، برای انجام این تست نمی توان مبلغی ثابت را عنوان کرد ولی جهت بررسی قلب روشی نسبتاً مقرون به صرفه است.
آموزش کار با دستگاه الکتروکاردیوگراف
بطور کلی مراحل انجام ECG شامل آماده سازی بیمار (در وضعیت خوابیده با پوستی تمیز و خشک)، وصل کردن الکترودها، فعال کردن دستگاه الکتروکاردیوگراف و شروع ثبت نوار قلب می باشد.
اگر به شغلی به عنوان تکنسین نوار قلب علاقه مند هستید، باید آموزش های تخصصی را طی کنید. این آموزش شامل انجام نوار ، تفسیر نتایج و کمک به سایر روش های بررسی های قلب می باشد. آشنایی با آناتومی قلب، شناخت امواج نوار ، تفسیر اولیه نوار، آسنایی با دستگاه الکتروکاردیوگراف و آموزش عملی تحت نظر یک متخصص قلب و عروق برای کار با این دستگاه ضروری هستند.
علاوه بر این شما می توانید از منابع آموزشی مانند کتابهای درسی و ویدئوهای آموزشی نیز استفاده کنید. قابل تاکید است که کارآموزی در بخشهای قلب و عروق درمانگاهها و بیمارستانها و کلینیکهای قلب بهترین روش برای به دست آوردن تجربه عملی در این زمینه می باشد.
بطور کلی نوار قلب یک ابزار تشخیصی ارزشمند برای ارزیابی سلامت قلب است. با توجه به مطالبی که در این مقاله به آنها اشاره شد و با درک اصول اولیه این تست، می توانید نقش آن را در تشخیص و مدیریت بیماری های قلبی بهتر درک کنید. اگر در مورد سلامت قلب خود نگرانی دارید، یا دچار یکی از علائم یادشده هستید، مهم است که با نظر یک متخصص قلب و عروق مشورت و نسبت به انجام این تست اقدام نمائید.