درمان نارسائی قلبی با دستگاه و داروهای جدید|دکتر علیرضا نجفی

نارسائی قلبی چیست؟

نارسایی قلبی نوعی بیماری مزمن و پیشرونده است که قلب توان پمپاژ خون مورد نیاز اندامهای بدن را نداشته باشد. نارسایی قلبی به معنی ازکارافتادگی کامل قلب نیست، بلکه نشان دهنده ضعیف شدن عملکرد قلب است که منجر می شود خون به طور موثر به بقیه قسمتهای بدن نرسد. با توجه به ماهیت این بیماری اهمیت درمان نارسایی قلبی از درجه ای ویژه برخوردار است.

انواع نارسایی قلبی

این بیماری بر اساس نحوه پمپاژ قلب در انواع زیر وجود دارد.

نارسایی قلبی با کسر جهشی کاهش یافته: در این نوع، عضله قلب ضعیف شده و نمی‌تواند خون را به طور مؤثر پمپاژ کند.
نارسایی قلبی با کسر جهشی حفظ شده: در این نوع، عضله قلب سفت شده و نمی‌تواند به طور کامل با خون پر شود، حتی اگر توانایی پمپاژ خون نسبتاً طبیعی باشد.

علائم نارسائی قلبی چیست و چطور می‌توان آن‌ را شناسایی کرد؟

با توجه به تعریف نارسایی قلبی می توان گفت در افرادی که دچار این بیماری هستند، قلب به اندازه کافی قوی نیست و این ضعف می تواند تجمع مایعات در ریه ها و دیگر اندامهای بدن را به دنبال داشته باشد. علائم نارسایی قلبی در افراد، متفاوت است و ظهور آنها می تواند ناگهانی و یا به تدریج باشد. علائمی نظیر:

علائم شایع نارسایی قلبی

تنگی نفس: این علامت اغلب اولین نشانه نارسایی قلبی است و ممکن است هنگام فعالیت بدنی، دراز کشیدن یا حتی در حالت استراحت رخ دهد.
خستگی و ضعف: احساس خستگی بیش از حد و ضعف عضلانی، حتی پس از استراحت کافی، می تواند نشانه ای از نارسایی قلبی باشد.
تورم (ادم): تجمع مایعات در پاها، مچ پا، شکم و سایر قسمت های بدن به دنبال نارسایی قلبی، می تواند منجر به تورم شود.
سرفه مداوم یا خس خس سینه: سرفه ای که به طور مداوم ادامه دارد یا خس خس سینه، به ویژه اگر با مخاط سفید یا صورتی همراه باشد، می تواند نشانه ای از نارسایی قلبی و در نتیجه تجمع مایعات در ریه ها باشد.
افزایش وزن ناگهانی: افزایش وزن سریع و غیرقابل توضیح می تواند ناشی از ابتلا به نارسایی قلبی و تجمع مایعات در بدن باشد.
ضربان قلب سریع یا نامنظم: نارسایی قلبی می تواند باعث شود قلب سریعتر یا نامنظم تر از حد طبیعی بزند.
کاهش اشتها و حالت تهوع: تجمع مایعات بر اثر نارسایی قلبی در شکم می تواند منجر به کاهش اشتها، حالت تهوع و حتی استفراغ شود.
گیجی و سردرگمی: نارسایی قلبی و کاهش جریان خون به مغز می تواند باعث گیجی، سردرگمی و حتی از دست دادن هوشیاری شود.
نیاز مکرر به ادرار کردن در شب: تجمع مایعات در بدن بر اثر نارسایی قلبی می تواند منجر به نیاز مکرر به ادرار کردن، به ویژه در شب شود.

نحوه شناسایی

برای شناسایی نارسایی قلبی انجام مراحلی به ترتیب آنچه در زیر آورده شده، ضروری است:

بررسی علائم: اولین مرحله شناسایی این بیماری توجه به علائمی است که در بالا به آنها اشاره شد. (تنگی نفس، تورم، خستگی و ضعف، سرفه مداوم و …)
معاینه فیزیکی: معاینه توسط پزشک و بررسی صدای قلب و ریه ها با گوشی پزشکی و نیز جستجوی علائم تورم در پاها و شکم و … و اندازه گیری وزن و فشار خون در این مرحله انجام می شود.
آزمایش‌های تشخیصی: پس از معاینه برای تایید تشخیص نارسایی قلبی دستور نوار قلب، اکوکاردیوگرافی، آزمایش خون، عکس قفسه سینه، آزمایش استرس و آنژیوگرافی عروق کرونر توسط پزشک متخصص صادر می شود. به یاد داشته باشید تشخیص بهنگام، عامل موثر در درمان نارسایی قلبی به شمار می رود.

آیا نارسائی قلبی قابل درمان است؟

از آنجا که نارسایی قلبی یک بیماری مزمن است، معمولا به مرحله درمان قطعی نمی رسد. اما با درمان نارسایی قلبی با روشهای مناسب می توان علائم ناشی از آن را کنترل نمود. در واقع هدف کلی از درمان نارسایی قلبی را می توان در کاهش علائم، بهبود عملکرد قلب تا حد امکان، جلوگیری از پیشرفت بیماری، و افزایش طول عمر خلاصه نمود. به عبارت ساده تر اگرچه درمان نارسایی قلبی بطور کامل ممکن نیست، اما می توان با راهکارها و درمانهای صحیح زندگی طولانی و با کیفیتی را تجربه نمود.

انواع روش‌های درمان نارسائی قلبی

همانطور که در بند قبل ذکر شد، اگرچه درمان نارسایی قلبی بطور قطعی میسر نیست، اما خوشبختانه با پیشرفتهای علم پزشکی، درمانهای متنوعی برای کنترل این بیماری شناخته شده است که هدف از تمام این راهها بازگرداندن توانایی قلب برای پمپاژ کافی خون می باشد.

درمان نارسائی قلبی با داروهای تجویزی

درمان نارسایی قلبی با داروهای مرتبط به عنوان یکی از درمانهای شایع و مثبت این بیماری نقش بسیار مهمی در کنترل علائم آن دارد. در این حوزه داروهای مختلفی تجویز می شوند. استفاده از روش دارو درمانی در مراحل ابتدایی بیماری نارسایی قلبی بسیار رایج و تاثیرگذار است.

چه داروهایی برای درمان نارسائی قلبی استفاده می‌شود؟

مهارکننده‌های آنزیم مبدل آنژیوتانسین: این داروها با گشاد کردن عروق خونی، فشار خون را کاهش می‌دهند و بار کاری قلب را کم کرده و از پیشرفت نارسایی قلبی جلوگیری می‌کنند.
مسدودکننده‌های گیرنده آنژیوتانسین: این داروها نیز فشار خون را کاهش می‌دهند و برای بیمارانی که نمی‌توانند مهارکننده‌های ACE را تحمل کنند، جایگزین مناسبی هستند.
مسدودکننده‌های بتا: این داروها ضربان قلب را کاهش می‌دهند و عملکرد قلب را بهبود می‌بخشند و همچنین، از آسیب بیشتر به عضله قلب جلوگیری می‌کنند.
دیورتیک‌ها (ادرارآورها): این داروها با افزایش دفع ادرار، مایعات اضافی بدن را خارج می‌کنند و تورم و تنگی نفس را کاهش می‌دهند.
دیگوکسین: این دارو قدرت انقباض عضله قلب را افزایش می‌دهد و ضربان قلب را کاهش داده و معمولاً برای کنترل آریتمی‌های قلبی نیز استفاده می‌شود.
داروهای کاهنده افتر لود: ترکیبی از دو داروی مهم درمان نارسایی قلبی، به نام والزارتان و داروی جدیدی به نام ساکوبیتریل است. ثابت شده است که ترکیب این دو دارو، در درمان نارسایی قلبی بسیار موثر است و می‌تواند باعث افزایش طول عمر بیماران شود.

جراحی برای درمان نارسایی قلبی

هنگامی که دارو درمانی و ایجاد تغییرات مثبت در سبک زندگی به تنهایی قادر به کنترل علائم نارسایی قلبی نباشند، درمان با جراحی راهکار پیشنهادی پزشکان می باشد. جراحی های متعددی برای درمان نارسایی قلبی وجود دارند که انتخاب هر یک به شرایط خاص بیمار و علت زمینه ای بیماری بستگی دارد. جراحی هایی نظیر:

جراحی بای‌پس عروق کرونر: چنانچه نارسایی قلبی ناشی از بیماری عروق کرونر باشد این جراحی انجام می شود. در این روش عروق خونی سالم از سایر قسمت‌های بدن (مانند پا یا قفسه سینه) برداشته شده و به عروق کرونر مسدود شده پیوند زده می‌شوند تا جریان خون به عضله قلب بهبود یابد.
جراحی ترمیم یا تعویض دریچه قلب: اگر علت نارسایی قلبی مربوط به مشکلات دریچه قلب باشد با استفاده از این روش و ترمیم و یا جایگزین کردن دریچه آسیب دیده با یک دریچه مصنوعی بیماری را کنترل می نمایند.
پیوند قلب: این جراحی برای بیمارانی که نارسایی قلبی آن‌ها بسیار پیشرفته و غیرقابل درمان با سایر روش‌ها است، در نظر گرفته می‌شود. در این روش، قلب بیمار با یک قلب سالم اهدایی جایگزین می‌شود.

استفاده از دستگاه‌های کمکی قلب

دستگاههای کمکی قلب اصطلاحا به ابزارهای مکانیکی گفته می شود که می توانند به طور موقت و یا دائم به قلب کمک کنند تا خون را به میزان کافی در تمام بدن پمپاژ کند. این دستگاهها در کنترل و درمان نارسایی قلبی بسیار موثرند و در انواع مختلفی وجود دارند که در ادامه به معرفی آنها پرداخته می شود.

دستگاه‌های کمک‌کننده بطنی: این دستگاه‌ها رایج‌ترین نوع دستگاه‌های کمکی قلب هستند و به بطن چپ، بطن راست یا هر دو بطن قلب کمک می‌کنند تا خون را پمپاژ کنند.
پمپ‌های داخل آئورتی: این دستگاه‌ها بالونی هستند که در آئورت قرار می‌گیرند و با هر ضربان قلب باد و خالی می‌شوند که به بهبود جریان خون به عروق کرونر و کاهش بار کاری قلب کمک می‌کنند و بیشتر برای پشتیبانی کوتاه مدت استفاده میشوند.
قلب مصنوعی کامل: این دستگاه‌ها جایگزین هر دو بطن قلب می‌شوند و برای بیمارانی که نارسایی قلبی دو طرفه پیشرفته دارند، استفاده می‌شوند. این دستگاه به طور کامل جایگزین قلب طبیعی می شود.

روش‌های طبیعی و خانگی برای درمان نارسائی قلبی

اگرچه درمانهای خانگی و طبیعی نمی توانند جایگزین درمانهای دارویی و یا جراحی باشند، اما استفاده از آنها به عنوان مکمل در کنار درمانهای پزشکی با مشورت با پزشک متخصص بلامانع است و تا حدی نیز موجب کنترل و درمان نارسایی قلبی در کنار روشهای پزشکی می شوند. روشهایی نظیر آنچه در ادامه می خوانید از جمله این درمانهای مکمل به شمار می آیند.

تغییر سبک زندگی: رژیم غذایی سالم (مصرف غذاهای کم نمک، مصرف غذاهای کم چرب، مصرف میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل، محدود کردن مصرف مایعات)، ورزش منظم (ورزش‌های هوازی ملایم مانند پیاده‌روی، شنا یا دوچرخه‌سواری)، ترک سیگار و الکل، کنترل وزن و خواب کافی نمونه هایی از تغییر سبک زندگی برای تکمیل درمان نارسایی قلبی هستند.
گیاهان دارویی: برخی از گیاهان دارویی مانند زالزالک، سیر و زنجبیل ممکن است به بهبود عملکرد قلب کمک کنند.
مدیریت استرس: تکنیک‌های آرامش‌بخش مانند مدیتیشن، یوگا و تنفس عمیق می‌توانند به کاهش استرس و بهبود سلامت قلب کمک کنند.
نظارت بر علائم: به طور منظم وزن خود را اندازه گیری کنید و تورم پاها و مچ پا را بررسی کنید و در صورت بروز هرگونه علائم جدید یا بدتر شدن علائم قبلی، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.

درمان نارسائی قلبی در مراحل ابتدایی

هدف اصلی درمان نارسایی قلبی در مراحل ابتدایی ابتلا، کند کردن پیشرفت بیماری، بهبود کیفیت زندگی و جلوگیری از بستری شدن در بیمارستان است. برای مجموعه این اهداف، درمانی از ترکیب تغییر سبک زندگی و دارو درمانی توصیه می شود. یادآور می شود تشخیص زودهنگام نارسایی قلبی در مراحل ابتدایی همراه با درمان مناسب می‌تواند از پیشرفت نارسایی قلبی بطور جدی جلوگیری کند.

هزینه درمان نارسائی قلبی؛ آیا درمان نارسائی قلبی گران است؟

از آنجا که راههای زیادی برای درمان نارسایی قلبی وجود دارد هزینه آن نیز بسیار متغیر است. بطور کلی عوامل زیر در این هزینه ها تاثیر مستقیم دارند.

شدت بیماری: مراحل پیشرفته‌تر نارسایی قلبی معمولاً نیاز به درمان‌های پیچیده‌تر و گران‌تری دارند.
نوع درمان: درمان‌های دارویی، دستگاه‌های کمکی قلب و جراحی هر کدام هزینه‌های متفاوتی دارند.
محل درمان: هزینه‌های درمان در بیمارستان‌های دولتی و خصوصی، و همچنین در مناطق مختلف کشور، متفاوت است.
بیمه‌های درمانی: پوشش بیمه‌ای می‌تواند بخش قابل توجهی از هزینه‌های درمان را پوشش دهد.

به طور کلی اگر نیاز به بستری شدن در بیمارستان، داروهای گران‌قیمت، دستگاه‌های کمکی قلب یا پیوند قلب و جراحی‌های قلب باشد، درمان نارسایی قلبی گران می شود.

روش‌های جدید درمان نارسائی قلبی و تحقیقات علمی

در سال‌های اخیر، پیشرفت‌های چشمگیری در زمینه درمان نارسایی قلبی و تحقیقات علمی مرتبط با آن حاصل شده است. در ادامه به معرفی برخی از مهم‌ترین روش‌های جدید و تحقیقات علمی در این زمینه اشاره می‌کنیم:

داروهای جدید (مهارکننده‌های SGLT2): این داروها که در ابتدا برای درمان دیابت نوع 2 استفاده می‌شدند، نشان داده‌اند که می‌توانند خطر بستری شدن در بیمارستان و مرگ و میر ناشی از نارسایی قلبی را کاهش دهند و با افزایش دفع گلوکز و سدیم از طریق کلیه‌ها، به کاهش بار قلب کمک می‌کنند.
تحقیقات در زمینه ژن درمانی: محققان در حال بررسی روش‌های ژن درمانی برای ترمیم بافت آسیب‌دیده قلب و بهبود عملکرد آن هستند. این روش‌ها شامل انتقال ژن‌های خاص به سلول‌های قلب برای تحریک رشد عروق خونی جدید یا بهبود توانایی انقباض عضله قلب است.
داروهای تعدیل‌کننده میوسیت‌های قلبی: تحقیقات بر روی داروهایی که مستقیماً بر روی سلول‌های عضله قلب (میوسیت‌ها) تأثیر می‌گذارند و عملکرد آنها را بهبود می‌بخشند، در حال انجام است.
دستگاه‌های پزشکی پیشرفته: دستگاه‌های کمک‌کننده بطنی پیشرفته (نسل جدید VAD ها کوچک‌تر، بادوام‌تر و کم‌خطرتر شده‌اند)، دستگاه‌های نظارت از راه دور (دستگاه‌های کاشتنی که می‌توانند فشار خون، ضربان قلب و سایر علائم حیاتی را به طور مداوم نظارت کنند و اطلاعات را به پزشک ارسال کنند)، از این دستگاهها به شمار می آیند که می‌توانند به تشخیص زودهنگام پیشرفت نارسایی قلبی و جلوگیری از بستری شدن در بیمارستان کمک کنند.
تحقیقات در زمینه سلول های بنیادی: محققان در حال بررسی استفاده از سلول‌های بنیادی برای ترمیم بافت آسیب‌دیده قلب و بهبود عملکرد آن هستند. این روش شامل تزریق سلول‌های بنیادی به قلب برای تحریک رشد سلول‌های جدید عضله قلب است که می توان گامی موثر در درمان نارسایی قلبی باشد.
توانبخشی قلبی پیشرفته و پزشکی شخصی: برنامه‌های توانبخشی قلبی که شامل ورزش، آموزش و مشاوره است، می‌توانند به بهبود عملکرد قلب، کاهش علائم و بهبود کیفیت زندگی بیماران کمک کنند. از طرفی با پیشرفت‌های ژنتیک و سایر فناوری‌ها، امکان ارائه درمان‌های شخصی‌سازی شده برای بیماران مبتلا به نارسایی قلبی فراهم شده است که این رویکرد شامل استفاده از اطلاعات ژنتیکی و سایر عوامل فردی برای انتخاب بهترین روش درمانی برای هر بیمار است.

چگونه از نارسائی قلبی پیشگیری کنیم؟

برای پیشگیری از نارسایی قلبی و داشتن قلبی قوی و سالم دو عامل تغییرات در سبک زندگی و کنترل عوامل خطرساز موثر هستند. کنترل فشارخون، دیابت، کلسترول و بیماریهای عروق کرونر از جمله راهکارهای مربوط به کنترل عوامل خطر هستند. از راهکارهای داشتن سبک زندگی سالم نیز می توان به رژیم غذایی سالم، ورزش منظم، ترک دخانیات، کنترل وزن و خواب کافی اشاره نمود، به علاوه، با انجام مواردی مانند محدودیت در مصرف الکل و نوشیدن آب کافی نیز می توان به حفظ سلامت قلب کمک کند. با رعایت این موارد می توان گامی موثر در جهت جلوگیری از ابتلا به این بیماری و رهایی از مراحل پیچیده درمان نارسایی قلبی برداشت.

نارسایی قلبی یک بیماری جدی ولی در عین حال قابل کنترل با تشخیص بهنگام و درمان مناسب است. اگر علائمی مانند خستگی و ضعف، تورم در بدن، تکرر ادرار و … را تجربه می کنید، مشاوره با آقای دکتر سید علیرضا نجفی به عنوان یکی از مجرب ترین پزشکان متخصص با بیش از 20 سال تجربه درخشان در حیطه قلب و عروق را جهت تشخیص و درمان نارسایی قلبی به شما عزیزان توصیه می کنیم.